بتن شاتکریت در ساخت سازه‌های مختلف سال‌هاست که رایج است. با این حال، روش استفاده از بتن، ترکیب مواد با آن، و ترکیب‌های مختلف بتن، به تبعیت از نیازهای مختلف هر پروژه متغیر است. به همین دلیل، در بسیاری از موارد، به جای استفاده از بتن یا کانکریت، از شاتکریت بهره می‌برند. احتمالاً قبلاً اسم این ماده رایج در ساختمان‌سازی را شنیده‌اید. در این مقاله گروه بتون سخت آریان قصد داریم به هر آنچه که باید درباره شاتکریت بدانید بپردازیم.
بیشتر بخوانید : انواع کفپوش بتنی را بشناسید.
بتن شاتکریت چیست؟
بتن شاتکریت یک نوع مواد ساختمانی با عملکرد بالا است که از طریق انتقال هوا فشرده به سرعت بالا بر روی سطوح حفاری می‌شود. این فرآیند به نام پاشش به تراکم سیمان و مواد دیگر منجر می‌شود و لایه‌های مورد نیاز از بتن را به وجود می‌آورد. شاتکریت به عنوان بهترین روش برای ساخت سطوح منحنی شناخته شده است. به طور خاص، این نوع مواد برای ایجاد دیوارها و سازه‌های با قطر کم مناسب است. البته، بتن همچنان در بسیاری از موارد استفاده می‌شود و انتخاب میان این دو نوع مواد به ویژگی‌های مشخص هر پروژه بستگی دارد.
چگونه دانه‌بندی شاتکریت انجام می‌شود؟
در شاتکریت، از ترکیبی از سیمان، آب، ماسه، گرانول، و سنگ‌دانه‌ها استفاده می‌شود. مقدار هر یک از این مواد در مخلوط نهایی شاتکریت بر سازه‌ها تاثیرگذار است. به طور معمول، ۷۵ درصد وزن مخلوط به ماسه و ۶۵ درصد حجم مخلوط به گرانول تخصیص می‌یابد. مواد افزودنی در بتن شاتکریت برای افزایش چسبندگی در ملات استفاده می‌شوند و به واقعیت موقت مخلوط کمک می‌کنند تا در زمان استفاده در سازه‌سازی بهتر جریان یابد. همچنین، مواد افزودنی در بتن شاتکریت باعث افزایش عمر سازه‌ها می‌شوند.
مقایسه شاتکریت خشک و تر
به طور کلی، اجرای شاتکریت خشک نسبت به شاتکریت تر دشوارتر است، زیرا در روش تر، آب قبل از استفاده به مخلوط بتنی افزوده می‌شود. در صورت استفاده از مواد روان‌کننده، نسبت آب به سیمان در روش تر ممکن است به 0.4 محدود شود. همچنین، میزان خروجی بتن پاشی در روش تر بیشتر از روش خشک است و ممکن است تا 10 متر مکعب بر ساعت برسد. در بتن پاشی تر، نظارت دقیق‌تری بر روی درصد اختلاط بتن صورت می‌گیرد، زیرا اختلاط قبل از پاشش انجام می‌شود.
| ویژگی | بتن شاتکریت تر | بتن شاتکریت خشک |
| اجرای بتن شاتکریت | دشوارتر | راحت‌تر |
| نسبت آب به سیمان | محدود به 0.4 (با مواد روان‌کننده) | بیشتر |
| میزان خروجی بتن پاشی | بالاتر (تا 10 متر مکعب بر ساعت) | پایین‌تر |
| نظارت بر درصد اختلاط بتن | دقیق‌تر (قبل از پاشش) | کمتر دقیق |
| میزان پس‌ریز | کمتر (معمولاً 5 تا 15 درصد) | بیشتر |
| تولید گرد و خاک | کمتر | بیشتر |
| کیفیت | ثابت | تغییرپذیر |
| کاربرد | مناسب برای حجم بالای کار | مناسب در شرایط محدود و حجم کم |
| انتقال از طریق شلنگ | فاصله کمتر جابجایی | فاصله زیاد جابجایی |
بتن شاتکریت خشک
در روش بتن شاتکریت خشک، مخلوطی از سیمان، شن و ماسه از طریق لوله به سطوح مورد نظر پاشیده می‌شود. نسبت آب به سیمان باید در محدوده 0.33 تا 0.50 باشد، و اگر مقدار آب بیشتر از این میزان باشد، بتن در زمان پرتاب به سطح عمودی به فروپاشی می‌پیچد. بنابراین، با کنترل میزان آب، از اتلاف مواد جلوگیری می‌شود. شاتکریت خشک دارای مقاومت بالا و پایداری است و به مساحت کمی برای انجام عملیات نیاز دارد. این نوع شاتکریت نسبت به شاتکریت تر کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. تجهیزات متنوعی با هزینه مقرون به صرفه برای شاتکریت خشک موجود است. این تجهیزات قادر به انتقال مواد به فواصل 300 تا 500 متر افقی و 45 تا 100 متر عمودی هستند. این نوع شاتکریت نقاط ضعفی از قبیل ایجاد گرد و غبار، محدودیت در استفاده از مواد افزودنی، هزینه بالای تخریب و عدم دقت کافی دارد.
بتن شاتکریت تر
در این روش، تمام مواد اصلی شامل سیمان، ماسه، شن ریزه و آب، قبل از ورود به مخزن انتقال با هم مخلوط می‌شوند. سپس بتن آماده از طریق یک لوله (شیلنگ) به سمت سطوح مورد نظر هدایت می‌شود و هوای اضافی به منظور افزایش شتاب و بهبود فرآیند ارسال به لوله تزریق می‌شود. شاتکریت قادر به ریختن بتن با ضخامت تقریبی 3 تا 9 میلی‌متر است. در مورد دال‌های افقی، معمولاً 5 تا 15 درصد از کل ریباند (پس‌ریز بتن) استفاده می‌شود. برای سطوح با شیب و عمودی، این مقدار به 15 تا 30 درصد افزایش می‌یابد، و برای سطوح بالای سر و گوشه‌ها، این مقدار به 20 تا 50 درصد افزایش می‌یابد. در صورت نیاز به بتن سبک، استفاده از بتن مخلوط خشک تر ترجیح داده می‌شود. باید توجه داشت که نسبت آب به سیمان در فرآیند تر می‌تواند به دقت کنترل شود و به طور کلی این فرآیند اکثر مشکلات مرتبط با روش خشک را رفع می‌کند.
سوالات متداول
1. مزایای شاتکریت چیست؟
- مقاومت بالا: بتن شاتکریت دارای مقاومت فشاری و کششی بالایی است که آن را به یک انتخاب عالی برای سازه‌هایی با بارهای سنگین تبدیل می‌کند.
- اجرا در مکان‌های دشوار: بتن شاتکریت قابلیت اجرا در محیط‌های محدود و دسترسی محدود را داراست، از جمله تونل‌ها و معادن.
- سرعت اجرا: این مواد به راحتی و با سرعت بالا پاشیده و اجرا می‌شوند، که زمان و هزینه را کاهش می‌دهد.
- مقاومت به عوامل محیطی: بتن شاتکریت مقاوم به عوامل محیطی نظیر آب، آتش، و شوک‌های مکانیکی است.
2. معایب استفاده از بتن شاتکریت چیست؟
- پس‌ریز بتن: استفاده از شاتکریت ممکن است منجر به پس‌ریز بیش از حد بتن شود که نیاز به کنترل دقیق میزان آب دارد.
- پیچیدگی مواد افزودنی: استفاده از مواد افزودنی در شاتکریت ممکن است محدودیت‌ها و پیچیدگی‌های خاص خود را داشته باشد.
- هزینه تجهیزات: برای اجرای بتن شاتکریت، نیاز به تجهیزات خاص و پیشرفته است که ممکن است هزینه‌ی بالایی داشته باشد.
سخن پایانی
به طور کلی، شاتکریت به عنوان یک تکنولوژی پیشرفته و کارآمد در صنعت ساخت و ساز شناخته می‌شود. این ماده به دلیل مقاومت بالا، پایداری، و قابلیت اجرا در مکان‌های دشوار، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. شرکت بتون سخت آریان با تلفن 02188932528 در این زمینه نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند و ارائه دهنده خدمات بتن شاتکریت با کیفیت و حرفه‌ای است. از آنجایی که این شرکت تجربه و تخصص فراوان در اجرای پروژه‌های مختلف با استفاده از بتن شاتکریت دارد، می‌توان به آن به عنوان یک منبع اعتمادی در این حوزه اشاره کرد. بهره‌گیری از خدمات شرکت بتن سخت آریان می‌تواند به ارتقاء کیفیت و اطمینان در پروژه‌های ساختمانی کمک کند.