آموزش ساخت بتن
چگونه بتن درست کنیم ؟ بتن یکی از اصلی‌ترین مصالح جهت امور ساخت و ساز است. در حال حاضر بتن نقش کلیدی در اجرای انواع سازه های عمرانی دارد که می‌تواند مقاومت بالایی را از خود نشان دهد. درواقع بتن یک ماده مستحکم است و امروزه در اکثر تمام سازه‌های عمرانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از احداث ساختمان‌های ساده مسکونی تا اجرای سازه‌های پیچیده عمرانی که گاهاً ابعادی ملی دارند، از بتن به‌صورت فراگیر و متداول استفاده می‌شود.
امّا ساخت بتن نیاز به یک دانش اساسی دارد که باید طبق نوع سازه و نظر طراح باشد. هم‌چنین آموزش ساخت بتن یکی از الزامات در امر ساختمان‌سازی محسوب می‌شود. تقریباً اکثر فعالان عرصه‌های مختلف ساختمان‌سازی به نوعی خود را در تکاپوی فراگیری آموزش ساخت بتن قرار داده‌اند. زیرا آن‌ها به این نکته واقفند که بتن خوب، همراه با یک نگرش علمی صحیح با کسب تجارب لازم به دست می‌آید.
در مقاله چگونه بتن درست کنیم؟ آشنایی با روش‌های ساخت و مراحل آن از وب‌سایت بتن سخت آریان به بررسی بتن و ساخت آن می پردازیم. بنابراین جهت کسب اطلاعات لازم در مورد نحوه ساخت بتن تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
چگونه بتن درست کنیم؟
جهت ساخت بتن در ساده‌ترین شکل، از مخلوطی ملات و سنگدانه ها یا سنگ استفاده می‌شود. ملات متشکل از سیمان و آب، سطح دانه‌های کوچک و درشت را می‌پوشاند. درواقع به‌واسطه یک واکنش شیمیایی تحت عنوان هیدراتاسیون (hydration)، مخلوط سفت و مستحکم شده و یک توده سنگی را به وجود می‌آورد که به آن بتن اطلاق می‌شود.
درواقع فرآیند ساخت بتن، یک ویژگی قابل توجه و نهفته در آن وجود دارد. نکته جالب اینجاست که ویژگی بتن به‌صورت متغییر است. یعنی زمانی که تازه مخلوط شده، انعطاف دارد و موقعی که سخت شود از مقاوم و با دوام بالایی برخوردار است. درواقع ویژگی مذکور نشان می‌دهد که چرا ازبتن در آسمان خراش‌ها، پل‌ها، پیاده‌رو و محوطه، خانه‌ها، سدها و مواردی از این قبیل استفاده می‌شود
ترکیبات بتن
درواقع بتن یک متریال بسیار جذاب بوده که در برابر نیروهای فشاری از مقاومت بالایی برخوردار است. امّا همین ماده در مقابل نیروهای کششی بسیار ضعیف و شکننده است. امروزه از بتن در زمینه‌های مختلفی استفاده می‌شود. بتن در پی و فونداسیون ساختمان‌ها، سازه‌های بتنی، ساخت دست سازه‌های بتنی و حتّی نمای ساختمان کاربردهای زیادی دارد.
همانطور که مطالب بالا عنوان شد ترکیبات اصلی یک بتن معمولی و مناسب عبارتند از:
- سیمان
- آب
- سنگدانه و افزودنی‌های از این دست
میزان استفاده هر کدام از مواد مذکور بالا، تاثیر مستقیم بر روی عیار و مقاومت بتن خواهد داشت که در ادامه مقاله به آن اشاره خواهیم کرد.
اصولاً ساخت بتن به دو روش دستی و دستگاه میکسر صورت می‌پذیرد. در روش میکسر از همانطور که از نامش مشخص است به دستگاهایی مانند بچینگ و میکسر نیاز داریم، که می‌توان آن را به از شرکت‌های ساخت بتن تهیه کرد. امّا در روشی دستی ساخت بتن شما می‌توانید با امکانات نه چندان زیاد، این ماده را در خانه درست کنید.از این ماده در کفپوش بتنی هم استفاده می شود.
طریقه ساخت بتن دستی
پیش از پرداخت به این موضوع باید بیان نماییم که بهتر است ساخت بتن با استفاده از دستگاه‌های مخصوصی مانند بتونیر، میکسرهای بتن صورت پذیرد، چراکه دقت این دستگاه‌ها در ساخت بتن بسیار زیاد است.
جهت ساخت بتن دستی تنها کافیست، سنگدانه‌ها(شن و ماسه) را به‌صورت یک حوضچه ایجاد نمایید. این حوضچه باید طوری باشد که وسط آن فرو رفتگی ایجاد شود تا آب داخل آن بماند و نشت نکند. حال به میزان لازم با بیل بر روی این سنگدانه‌ها سیمان را پخش کنید.
در زمان انجام این کار حتماً از دستکش کار استفاده نمایید تا سیمان به پوست شما آسیبی وارد نکند. در انتها، آب را به مقداری اضافهخ کنید که بتن، زیاد رقیق و یا غلیظ نشود. سپس آرام شروع کنید به ترکیب کردن آن‌ها تا جایی که کاملاً یک مصالح یکدستی را داشته باشید. در زمان مخلوط کردن توجه نمایید که آب از داخل حوضچه نشت نکند.
درواقع نشتی آب موجب شسته شدن سیمان بتن خواهد شد، که این اتفاق مقاومت بتن را کاهش می‌دهد. پس انجام این عملیات بتن شما آماده استفاده است. به این نکته توجه داشته باشید که در استفاده از بتن زمان را زیاد هدر ندهید، چراکه احتمال سفت شدن مصالح بسیار زیاد است.
بتن عیار 350
جهت تولید بتن با عیار 350 به دقت بالایی نیاز است. تولید این بتن به‌صورت دستی تقریباً غیرممکن است و شما باید آن را آماده تهیه کنید یا از دستگاه بتونیر برقی استفاده نمایید. درواقع در اینجا منظور از عیار 350، استفاده از 350 کیلوگرم سیمان در هر مترمربع است.
طرح اختلاط بدین صورت است که در ازای هر 350 کیلوگرم سیمان باید موارد زیر به آن اضافه شود که عبارتند از:
- شن با 45 درصد نسبت به مقدار 850 کیلوگرم
- وزن سیمان 350 کیلوگرم
- ماسه نشسته رودخانه ای با نسبت 35 درصد از مصالح به مقدار 656 کیلوگرم
- جرم آب با توجه به نسبت نیمه 175 کیلوگرم
- ماسه شسته شده با دستگاه، با نسبت 20 درصد مصالح به مقدار 375 کیلوگرم
چنانچه مصالح مذکور دارای رطوبت زیادی باشند، باید این درصد رطوبت را از میزان آب کم نماییم تا بتن مقاومت خود را از دست ندهد. از سوی دیگر درصد شن نقش بسزایی در مقدار مقاومت بتن دارد. البته می‌توان جهت افزایش مقاومت، مقداری از افزودنی‌های متداول را در اختلاط بتن وارد کرد. برای این منظور در یک حساب علمی و تجربی می‌توان میزان 1000 الی 2000 گرم مواد مکمل را به ازای هر 1000 کیلو سیمان در نظر گرفت.
هیدراتاسیون بتن چیست ؟
پس از ترکیب سنگدانه‌ها، آب و سیمان، مخلوط شروع به سخت‌تر شدن می‌کند. اکثر سیمان‌های پرتلند و هیدرولیکی با واکنش‌های شیمیایی در فرایند هیدراتاسیون و تماس با آب، تنظیم و سخت می‌شوند. در طی این واکنش، گره‌ای روی سطح هر ذره سیمان تشکیل می‌شود. سپس گره رشد می کند. و منبسط و محکم می‌شود. تا آنجا که به گره‌های سایر ذرات سیمان متصل شود. یا اینکه به سنگدانه‌های مجاور بچسبد.
زمانی که بتن کاملاً مخلوط و قابل استفاده شود، باید پیش از سفت شدن زیاد از حد مخلوط، به شکل مورد نیاز درآمده و مورد استفاده قرار بگیرد. در زمان بتن ریزی، بتن تلفیق می‌شود. تا در فرم‌ها فشرده گردد. و نقایص احتمالی مانند لانه زنبوری و جیب‌های هوا از بین برود.
روش تشخیص عیار بتن
تشخیص عیار بتن عملی بسیار دقیق است که با ابزارهای ساده نمی‌توان آن را انجام داد و نیازمند آزمایشگاه بتن است. در آزمایشگاه بتن به‌واسطه انواع نمونه‌گیری‌هایی که انجام می‌دهد، عیار بتن را می‌سنجند. در ادامه برخی از این آزمایشات را برای شما شرح می‌دهیم. امّا بررسی کامل این موضوع در قالب یک مقاله تخصصی است. و در این مطلب نمی‌گنجد.
به نخستین نمونه‌ای که از بتن می‌گیرند اسلامپ اطلاق می‌شود. آزمایش اسلامپ جهت سنجش درصد آب و هم‌چنین میزان رقیق یا غلیظ بودن بتن به کار می‌رود. مواردی مانند هوای موجود در بتن، میزان آب و نحوه مخلوط کردن بتن در این آزمایش بسیار تاثیرگذار است. آزمایش سنگدانه یکی از تست‌های دیگری است که جهت تعیین عیار بتن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
هم‌چنین میزان خاک و ناخالصی سنگدانه‌ها و اندازه آن‌ها از عوامل تاثیرگذار بر عیار بتن است. تست مقاومت فشاری نیز از دیگر آزمایشات مهمی است که در دستگاه‌های مخصوص مورد فشار قرار می‌گیرد. این‌ها همه درواقع بخشی از این آزمایشات هستند و برای تست کامل عیار باید به آزمایشگاه مراجعه کرد.
طرح اختلاط بتن
در آموزش ساخت بتن فراگیری طرح اختلاط بسیار حائز اهمیت است. مثلاً شاید در ساخت بتن با میکسر چنبن باشد که به ازای X تعداد بیل سیمان، X تعداد بیل ماسه لازم است. درواقع این جمله در سطوح جدی ساختمان‌سازی از دهان برخی پیمانکاران خارج می‌شود.
درواقع آن‌ها مبحث طرح اختلاط سیمان را در آموزش ساخت بتن، همراه با یک فرمول دم دستی می‌کنند. زیرا در فضای ساختمانی نمی‌توان برای هر بار بتن‌سازی اقدام به وزن کشی سیمان، ماسه و مواردی از این دست کرد. در واقع تعداد بیل و فرغون، با محاسبه مقدار وزنی که بیل و فرغون جابجا می‌کنند، یک مقیاس منطقی و آسان در استفاده محسوب می‌شود.
نتیجه گیری
ما در این مقاله با شما روش ساخت بتن را بررسی کردیم. در ادامه به روش تولید بتن عیار 350 پرداختیم و اینکه چگونه می‌توان عیار بتن را تشخیص داد و در کفپوش صنعتی استفاده کرد.برای ساخت بتن در سطح کارگاه ساختمانی نمی‌توان با این دیدگاه علمی تمام مراحل ساخت بتن را به انجام رسانید. زیرا واقعاً نمی‌شود همه مصالح را در ابتدای امر وزن کرد و در نهایت آن‌ها را با هم اختلاط کرد. در تولید بتن با بتونیر، این مقیاس در زمان کار و وزن قابل حمل توسط بیل و فرغون انجام می‌شود. امیدواریم این مطلب برایتان مفید بوده باشد.
یک پاسخ
ساخت بتن خیلی مسئله مهم و حساسیه. ممنونم که انقدر خوب و کامل توضیح دادین